รูปแบบพฤติกรรมผู้นำที่ใช้การบริหารระบบ 4 ระบบ (4 System management)
ไลเคอร์ท (Likert) ผู้ริเริ่มศึกษาแบบของความเป็นผู้นำ เข้าได้สร้างระบบ 4 ระบบ เพื่อการจำแนก
ผู้นำหลังจากได้ทำการศึกษาวิจัยเรื่องความเป็นผู้นำกับองค์การต่างๆ แล้วเขาพบว่าจะมีแบบความ
เป็นผู้นำสี่แบบที่อาจจะแสดงไว้บนแนวต่อเนื่อง ตั้งแต่ระบบที่ 1 ไปจนถึงระบบที่ 4 หรือจากระบบ
เผด็จการไปจนถึงระบบการเข้าไปมีส่วนร่วมดังต่อไปนี้
ระบบที่ 1 เรียกว่าระบบ “เผด็จการ” (explotive authoritative) ผู้บริหารมีความเชื่อมั่น
ผู้ใต้บังคับบัญชาน้อยมาก โดยเห็นได้จากข้อเท็จจริงที่ว่าผู้ใต้บังคับบัญชาไม่มีส่วนเกี่ยวข้องใน
กระบวนการตัดสินใจผู้นำตัดสินใจเพียงคนเดียว และสั่งการมาตามสายงานการบังคับบัญชาให้
ผู้ใต้บังคับบัญชาดำเนินการตามที่ตนได้ตัดสินใจไปและผู้กำหนดมาตรฐานและวิธีการปฏิบัติไว้
ตายตัว ผู้นำจะใช้การข่มขู่เมื่อมีความจำเป็นและใช้วิธีการลงโทษเมื่อผู้ใต้บังคับบัญชาปฏิบัติงานไว้
ตายตัว ผู้นำจะใช้การข่มขู่เมื่อมีความจำเป็นและใช้วิธีการลงโทษเมื่อผู้ใต้บังคับบัญชาปฏิบัติงานไม่
สำเร็จตามเป้าหมาย ผู้นำมีความไว้วางใจผู้ใต้บังคับบัญชาน้อยมาก ในทางกลับกันผู้ใต้บังคับบัญชา
มีความรู้สึกกลัวผู้บังคับบัญชา
ระบบที่ 2 เรียกว่า ระบบเผด็จการอย่างมีศิลป์ (benevolent authoritative) หรือระบบ
บูรณาธิปไตย ระบบนี้ผู้นำยังคงสั่งการอยู่แต่ผู้ใต้บังคับบัญชาสามารถวิจารณ์คำสั่งได้บ้าง ผู้นำจะ
ยอมรับผู้ใต้บังคับบัญชาให้ความคล่องตัวในการปฏิบัติงาน แต่อย่างไรก็ตามถ้ามีการตัดสินใจ
บางอย่างของผู้ใต้บังคับบัญชา การตัดสินใจดังกล่าวจะเกิดขึ้นภายในกรอบที่ระบุไว้ ผลตอบแทน
และการลงโทษบางอย่างจะถูกใช้ในการจูงใจผู้ใต้บังคับบัญชา โดยทั่วไปผู้นำ ยอมรับ
ผู้ใต้บังคับบัญชา ส่วนผู้ใต้บังคับบัญชาเกี่ยวพันกับผู้นำอย่างระมัดระวังและยังคงความรู้สึกเกรง
กลัวผู้นำอยู่
ระบบที่ 3 เรียกว่า ระบบปรึกษาหารือ (consultative) เป็นระบบที่ผู้นำมีความเชื่อมั่น
และไว้วางใจผู้ใต้บังคับบัญชามากขึ้น ผู้นำกำหนดเป้าหมายและสั่งการภายหลังจากปรึกษาหารือกับ
ผู้ใต้บังคับบัญชาแล้ว ถึงแม้ว่าการตัดสินใจที่สำคัญจะกระทำโดยผู้บังคับบัญชาระดับสูง แต่
ผู้ใต้บังคับบัญชาก็สามารถจะตัดสินใจด้วยตนเองว่าจะปฏิบัติงานต่อไป อย่างไร การสื่อสารแบบ
สองทางจะเห็นได้ชัดเจน มีความไว้วางใจและเชื่อมั่นบางอย่างระหว่างผู้นำกับผู้ใต้บัญชา
ผลตอบแทนถูกนำมาใช้จูงใจผู้ใต้บังคับบัญชา ผู้ใต้บังคับบัญชามีความรู้สึกเป็นอิสระเมื่อปรึกษา
งานกับผู้นำ
ระบบที่ 4 เรียกว่าระบบให้เข้ามามีส่วนร่วม (participative group) เป็นแบบการบริหาร
ที่ ไลเคอร์ท (Likert) ให้การสนับสนุนมากที่สุด การกำหนดเป้าหมายและการตัดสินใจเรื่องต่างๆ ที่
เกี่ยวข้องกับงานจะกระทำโดยกลุ่มผู้นำให้ความเชื่อมั่นและความไว้วางใจผู้ใต้บังคับบัญชาอย่าง
เต็มที่ มีการใช้การสื่อสารทุกรูปแบบ ทั้งจากบนลงล่าง (downward communication) มีจากล่างขึ้น
บน (upward communication) รวมทั้งการติดต่อสื่อสารตามแนวนอน (horizontal communication)
ระหว่างเพื่อนร่วมงานที่อยู่ในระดับเดียวกันด้วย ในการจูงใจผู้ใต้บังคับบัญชามีความรู้สึกว่ามี
ความสำคัญพวกเขามีความสำคัญความเกี่ยวพันระหว่างผู้นำกับผู้ใต้บังคับบัญชาเป็นไปอย่าง
ตรงไปตรงมาภายในบรรยากาศของความเป็นมิตรภาพ (อ่านต้นฉบับคลิกที่นี่)
ผู้นำดี ผู้ตามดี ย่อมดีแน่ ผู้นำดี ผู้ตามแย่ ต้องแก้ไข
ผู้นำดี ผู้ตามดี มีถมไป ผู้นำแย่ ไม่เอาไหน บรรลัยเลย
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น